BIBA za zamkniętymi drzwiami
„Nigdy nie zajmowałam się wielką modą. Zawsze modą ulicy, w cenach przystępnych dla każdego.”– Barbara Hulanicki
Barbara Hulanicki urodziła się w Polsce, dorastała w Jerozolimie, później związała swoje życie z Wielką Brytanią i USA. Dziś już ponad 70 letnia elegancka dama, wciąż tworzy, pozostając aktywna na polu projektowania mody, wnętrz i uczestnicząc w wielu artystycznych wydarzeniach. Została uhonorowana orderem brytyjskiego imperium z rąk królowej Elżbiety II za wkład, jaki wniosła w rozwój światowej mody. Ikona, charyzmatyczna, pełna humoru, wciąż skromna i ceniąca modę ulicy. Nie mówi o sobie jak o projektance wielkiej mody choć zrewolucjonizowała świat odzieżowy lat 60’ i 70’. Ubierała sławy takie jak: The Rolling Stones, Twiggy, David Bowie, Cathy Mc Gowan. U niej w świat mody wkraczała najsłynniejsza redaktor naczelna Vogue- Anna Wintour. Projektowała dla Fiorucci, Cacharel, ale także dla Top Shopu i marki George, dostępnej w supermarkecie ASDA. Dostępne są także zaprojektowane przez nią elementy wystroju wnętrz. Choć oryginalnie jej projekty były przeznaczone dla mas, dziś jej sukienki vintage osiągają niebotyczne ceny na aukcjach. Legenda za życia, wspaniała osobowość, historia jak z bajki- dziś opowiada nam o swoim życiu Barbara.
Hi Barbara, is it true that you do not speak Polish?/ Witaj Barbaro, czy to prawda, że nie mówisz po polsku?
I understand Polish. I was in Polish schools in Jerusalem until I was twelve. When my father was assassinated we went to England and we only spoke the Polish language.
Rozumiem polski. Chodziłam do polskiej szkoły w Jerozolimie aż do wieku lat dwunastu. Kiedy mój ojciec został przeniesiony do Anglii, mówiliśmy jedynie po polsku.
You always emphasize that you are not Polish. You were born in Warsaw. Don’t you miss polish traditions, habits, and cuisine?/Zawsze podkreślasz w wywiadach, że nie jesteś Polką. Urodziłaś się w Warszawie. Czy nie tęsknisz za polskimi tradycjami, zwyczajami, kuchnią?
I never emphasize I am not Polish. I have always said I am Polish. How could you not realize I am not Polish with a surname like mine? I named my business Biba after my Polish sister’s nickname and my son is called Witold, which is also a Polish name.
Nigdy nie podkreślałam, że nie jestem Polką. Zawsze powtarzałam, że nią jestem. Jak można się nie zorientować, widząc moje nazwisko? Nazwałam moją markę Biba, nawiązując do przezwiska mojej siostry, mój syn nazywa się Witold- to też polskie imię.
You grew up in Jerusalem. How was it?/ Dorastałaś w Jerozolimie, jak to wyglądało?
It was the land of milk and honey lovely as a child. My family was very close. My father was Polish Consul General before the war and later he worked with all the Polish refugees that were coming in from Siberia. He helped organize Polish schools in Jerusalem and Ein Karem. He was also the leader of the Polish YMCA.
To był kraj mlekiem i miodem płynący, pięknie dla dziecka. Moja rodzina była ze sobą bardzo blisko. Mój ojciec był konsulem generalnym przed wojną, potem pracował z polskimi uchodźcami, przybywającymi z Syberii. Pomógł zorganizować polskie szkoły w Jerozolimie i Ein Karem. Był też liderem Polskiego Związku Młodzieży Chrześcijańskiej.
Then you came to Britain. Was that a big culture shock for you?/Później przyjechałaś do Wielkiej Brytanii. Czy to był duży szok kulturowy?
Yes, a tremendous shock. I sat in school for six months without understanding what was going on. We all missed my father and my mother was inconsolable.
Tak, to był orgomny szok. Siedziałam w szkole przez sześć miesięcy, niczego nie rozumiejąc, nie wiedząc co się dzieje. Wszyscy tęskniliśmy za ojcem, mama była niepocieszona.
So did you plan to be a fashion designer?/ Planowałaś zostać projektantką mody?
My mother and my aunt were very stylish and it was always a tradition to look immaculate.
Moja mama i ciocia nosiły się bardzo stylowo. W naszej tradycji leżał nieskazitelny wygląd.
Where did you study Fashion? Were you spotted by tutors as a special talent?/ Gdzie studiowałaś modę? Czy nauczyciele zauważyli cię od razu jako niezwykły talent?
At art school I spent most of my time playing a truant in the cinema. I studied fashion at Brighton Art School but I thought it would take too long so I decided to work in a fashion illustration studio. I went to all of the couture shows in Paris and learned about fashion first hand rather than sitting in a college.
W szkole artystycznej większośc czasu spędzałam na wagarach, w kinie. Studiowałam modę w Brighton Art School ale pomyślałam, że to zabiera mi zbyt wiele czasu, zatem zdecydowałam się na pracę jako ilustratorka mody. Bywałam na wszystkich paryskich pokazach mody i uczyłam się mody z pierwszej ręki zamiast siedzieć w college’u.
You got married, everything was fine, and you set up a boutique. It sounds like a dream coming truth very quickly. Was it difficult to start in London back then in 60’?/ Wyszłaś za mąż, wszystko się układało, otworzylaś własny butik. To brzmi jak bajka, twoje marzenia spełniły sie bardzo szybko. Czy to było trudne w latach 60’?
I married an Irishman and he encouraged me to go back to designing clothes and we opened our first shop. It was difficult but fun at the time and we were very ignorant about business but learnt very quickly.
Wyszłam za Irlandczyka i on zmotywował mnie do powrotu do projektowania mody i otwarcia pierwszego sklepu. To było trudne ale zabawne w tym czasie. Nic nie wiedzieliśmy o biznesie ale nauczyliśmy się bardzo szybko.
Butik Biba na Kensington |
There was no internet, glossy magazines were niche. So how did you promote the business?/ Nie było internetu, magazyny modowo- plotkarskie były raczej niszowe. Jak promowałaś biznes w tamtych czasach?
It was very organic, mainly by word of mouth among the young people. Also there were lots of young magazines at the time such as Petticoat and 19 magazine.
To wszystko było bardzo organiczne. Klientów znajdowaliśmy dzięki wzajemnym poleceniom młodych ludzi. Było sporo magazynów młodzieżowych, tj. “Petticoat” czy “19 magazine”.
Your famous “pink dress” was advertised in Daily Mail and brought you 17.000 orders. Is it really that easy- to make a dress which is worn by celebrity, advertise it and wait?/ Słynna różowa sukienka, która była reklamowana w Daily Mail, przyniosła ci pierwsze 17.000 zamówień. Czy to rzeczywiście było takie proste- zaprojektować sukienkę, ubrać w nią celebrytkę, zareklamować i czekać?
It was an editorial and we manufactured the dresses once we received the orders, they came in daily.
To była sesja zdjęciowa do gazety. Produkowaliśmy sukienki na zamówienie, były dostarczane codziennie.
Then you have invented BIBA brand. Tell us about that…/ Później zainicjowałaś markę BIBA. Opowiedz nam o tym…
The name Biba is a Polish Abbreviation of my POLISH sisters name Biruta. The brand evolved and grew with the young market after the war. There was no retail for young people at the time, only old ladies fashion.
Nazwa BIBA to skrót od imienia mojej siostry- Biruty. Marka ewoluowała i dojrzewała wraz z młodym powojennym rynkiem. Nie było wówczas sklepów z modą dla młodych ludzi, jedynie dla starszych pań.
From the little boutique you had developed your business to the few floor department store. How did it happen?/ Z małego sklepiku rozwinęłaś markę do kilkupoziomowego domu towarowego. Jak to się stało?
Every two years we opened a larger store, simply out of necessity because it was too crowded. The fourth shop and last one was Big Biba, which was a six-story department store.
Co dwa lata otwieraliśmy większy sklep. Z konieczności tak naprawdę, było po prostu zbyt tłoczno. Czwarty sklep i ostatni, który otworzyliśmy to była duża BIBA, z sześcioma działami.
All of the sudden all celebrities of 60’ and 70’ were dressing up at your store. Who was your favourite customer back then?/ Nagle większość celebrytów lat 60’ i 70’ zaczęło się u ciebie ubierać. Kto był twoim klientem w tamtych czasach?
The celebrities grew up with us from 1964. They only became celebrities later. The Rolling Stones came in often as well as David Bowie, Queen, Twiggy, etc.
Celebryci dojrzewali razem z nami od 1964 roku. Zostali celebrytami dopiero później. Rolling Stonsi przychodzili do nas często, podobnie jak David Bowie, Queen, Twiggy itd.
Barbara Hulanicki for Top Shop |
BIBA was very rebellious brand for the time. Are you still that rebellious yourself?/ BIBA była marką wyzwoloną jak na tamte czasy. Czy wciąż czujesz się buntowniczką?
Yes and I am feeling very upset that in the film “Political Dress”* they mentioned the fact that I never publicised I was Polish. I was always Polish born in published articles about Biba.
Tak i jest mi bardzo przykro, że w filmie “Political Dress”* wspomniano, że nigdy nie podawałam informacji, że jestem Polką. Zawsze wspominałam, że jestem polskiej narodowości w artykułach o Bibie.
You had worked for Vogue and Tatler. They are like a fashion bible. However the collections presented between the adverts these days are usually very expensive, not accessible for most of us. Do you think that that is the way to go for trend setters?/ Pracowałaś dla Vogue i Tatlera. To tytuły, które są dzisiaj jak modowa biblia. Niestety kolekcje prezentowane pomiędzy reklamami są zazwyczaj bardzo drogie, niedostępne dla większośći z nas. Czy uważasz, że taką właśnie drogą powinni podążać trend setterzy?
During the Biba time, our prices were very low and we sold volume. There are so many celebrities now who are given free samples to publicise the luxury brands. I am sure they cannot afford them either and the fashion started from the street up.
Kiedy tworzyłam dla Biby, nasze ceny były bardzo niskie, sprzedawaliśmy spore ilości towaru. W dzisiejszych czasach wielu celebrytów dostaje darmowe próbki projektantów, żeby popularyzować marki luksusowe w społeczeństwie. Jestem pewna, że wcale nie mogą sobie na nie pozwolić a moda zaczyna się od ulicy.
Barbara Hulanicki for George |
You are well known as fashion show hater. Why is that?/ Jesteś znana jako przeciwniczka pokazów mody. Dlaczego?
As we were of the moment, for us at Biba a fashion show would have been out of date by the time the collection was shown. I don’t hate fashion shows they are just fashion art and very nice to watch.
Biba była marką chwili. Jakby pokaz się odbył, to pokazywana kolekcja byłaby już nieaktualna. Uważam, że pokazy mody są dziełem sztuki i są ładne do obejrzenia, nie mogę powiedzieć, że ich nie znoszę.
In one of the interviews I have read that “these days we seem to think that fashion designers are celebrities, what is quite funny”. Do you think that fashion designers should stay far from fame? W jednym z wywiadów przeczytałam, że “w dzisiejszych czasach myślimy o projektatach mody jak o celebrytach co jest dość śmieszne”. Czy uważasz, że projektanci powinni stać z dala od sławy?
I think it’s extremely difficult for fashion designers now. There is a tremendous amount of stress on them because in reality they have to be both upfront looking gorgeous and designing, which is very hard and messy work. There are only a few that can cope with it well such as Karl Lagerfeld. I have seen so many brilliant ones destroy themselves because the stress of overwork.
Myślę, że projektantom w dzisiejszych czasach jest bardzo ciężko. Są pod presją ogromnego stresu, muszą wyglądać doskonale i zarazem projektować, co jest ciężką i dośc brudną pracą. Istnieje tylko kilku, którzy potrafią sobie z tym świetnie radzić, np. Karl Lagerfeld. Widziałam wielu, którzy byli wspaniali ale zniszczyli siebie przepracowaniem.
You also had designed the collection for interior design store- HABITAT. Why did you pick up this particular brand to cooperate with?/ Zaprojektowałaś także kolekcję do wnętrz dla Habitat. Dlaczego wybrałaś akurat tą markę do współpracy?
Because they asked me, and it was terrific fun working with them.
Ponieważ mnie o to poprosili i praca dla nich była świetną zabawą.
You like street fashion. So are the fashion bloggers important part of your research for new collections these days?/ Lubisz modę ulicy. Czy uważasz, że blogerzy modowi powinni stać się istotną częścią w procesie szukania inspiracji do nowych kolekcji?
Yes, I feel they are very important and they are very honest in their opinion of fashion and not influenced necessarily by the advertisers.
Tak, czuję że są bardzo ważni i szczerzy w swoich opiniach o modzie, nie są pod wpływem reklamodawców.
Barbara Hulanicki for George |
I came across your designs in ASDA! Don’t you think that designing for supermarket which has bread and butter on the shelves along with your clothes might be a little bit offensive for great designer like yourself?/ Natknęłam się na twoje projekty w supermarkecie Asda. Czy nie uważasz, że projektowanie dla supermarketu, który ma obok na półkach chleb i masło, jest uwłaczające dla projektanta takiej rangi jak Ty?
No, I love people in the street and I love affordable democratic fashion. I have never been sitting in a bubble. I feel everyone should have the opportunity to look great regardless of income or status. There is nothing wrong in buying a dress with your potatoes. If your recall Biba had a food hall.
Nie, kocham ludzi na ulicy i kocham powszechnie dostepną modę. Nigdy nie siedziałam w bańce wyjątkowości. Myślę, że każdy powinien mieć sposobność, żeby wyglądać doskonale, neizależnie od statusu majątkowego czy społecznego. Nie ma nic złego w kupowaniu sukienki razem z ziemniakami. Przypominam, że Biba miała też halę z jedzeniem.
How did it happen that you ended up with interior design instead of high fashion?/ Jak to się stało, że zaczęłaś projektować wnętrza zamiast wielkiej mody?
I was never high fashion. I was high street fashion, at prices available to everyone. After Biba closed I was asked to design a hotel and a nightclub in Miami Beach by Ronnie Wood of the Rolling Stones. Fitz, my husband and I stayed on and I continued to work on the beach renovating and designing hotels for Island Records mogul Chris Blackwell.
Nigdy nie zajmowałam się wielką modą. Zawsze modą ulicy, w cenach przystępnych dla każdego. Po zamknięciu Biby, zostałam poproszona przez Ronnie Wood’a z The Rolling Stones o zaprojektowanie hotelu i wnętrza klubu nocnego w Miami Beach. Zostaliśmy tam z Fitzem- moim mężem, kontynuując prace renowacyjne i architektoniczne hoteli Island Records Chrisa Blackwell’a.
Barbara Hulanicki for Graham& Brown |
I have seen the movie “Beyond BIBA: A Portrait of Barbara Hulanicki”. It is saying that you have changed British fashion forever; you gave them style after dull times of worst dressed nation. Do you feel this responsibility for fashion revolution on your shoulders?/ Widziałam film o Tobie- “Beyond BIBA. A Portrait of Barbara Hulanicki”. W filmie jest powiedziane, że zmieniłaś na zawsze brytyjską modę, podarowałaś im styl po szaroburych czasach najgorzej ubranej nacji. Czy czujesz tą odpowiedzialność za rewolucję w modzie na swoich barkach?
I only designed young fashion that the young public wanted to wear, as at the time there was nothing to buy in that age group. We were always doing something we felt very strong about. My Polish blood is very innovating!
Ja tylko zaprojektowałam nową, młodą modę dla młodzieży, która chciała ją nosić bo w owych czasach nie mieli nic do kupienia na swój wiek. Zawsze robiliśmy rzeczy, do których byliśmy całkowiecie przekonani. Moja polska krew jest bardzo innowacyjna!
Was your personal life also so successful?/ Czy Twoje życie osobiste także było pasmem sukcesów?
It was great and exciting until Fitz died fifteen years ago. My son Witold and I are very close.
Tak, było wspaniałe i ekscytujące do czasu kiedy Fitz zmarł 15 lat temu. Jesteśmy bardzo blisko z synem- Witoldem.
Do you feel like a fashion guru?/ Czujesz się modowym guru?
NO!
So where do you currently live- London, Miami, New York?/ Gdzie teraz mieszkasz- Londyn, Miami czy Nowy Jork?
Between Miami Beach and London as most of my projects are in London at the moment.
Pomiędzy Miami Beach a Londynem, ponieważ większość moich projektów w tej chwili ma miejsce w Londynie.
Barbara Hulanicki |
Your style is simple and black. That is different to what you design. Is it your favourite colour or you hiding behind it? Is there any reason why you wear black sunglasses all the time?/ Twój styl to czerń i prostota. To zupełnie co innego niż wykorzystujesz w projektach. Czy to Twój ulubiony kolor czy coś za nim ukrywasz? Dlaczego cały czas nosisz okulary przeciwsłoneczne?
I love black. It is so easy to collect and it does not date and as I travel a lot it is easy to throw together. I have terrible eyesight so I wear glasses; the dark tints are to cover my wrinkles!
Kocham czerń. Łatwo ją kolekcjonować i nie wychodzi z mody. Ponieważ dużo podróżuję, łatwo wszystko ze sobą zestawić. Mam bardzo zły wzrok- dlatego noszę okulary, ciemne szkło ukrywa moje zmarszczki!
Have got any disadvantages?/ Czy masz jakieś wady?
You’d have to ask someone who knows me.
Musiałabyś zapytać kogoś, kto mnie zna.
Favourite fashion designer…?/ Ulubiony projektant…?
There are so many…But for my personal black wardrobe- Helmut Lang and Rick Owens.
Tylu ich jest…jednak moja osobista garderoba to głównie Helmut Lang i Rick Owens.
Currently we can see your pieces in Brighton Museum& Art Gallery. What is exhibited there?/ W tej chwili w Brigthon Museum& Art Gallerymasz wystawę. Co tam można zobaczyć?
It’s an exhibition of my career in design from start to present. There is imagery of my family, a wonderful portrait of my father Witold who was captain of the Polish Olympic team in 1932. There is of course Biba clothes, cosmetics and memories from the public at the time. Then of course the current collections I did for Top Shop and George as well as my collaborations with Graham and Brown and Habitat. And of course the Interior Design projects. It’s a little of everything. Martin Pel the curator did a wonderful job.
To wystawa przekrojowa mojej kariery projektanta, od początków, do dzisiaj. Są też zdjecia mojej rodziny, piękny portret mojego ojca- Witolda, który był polskim kapitanem olimpijskim w 1932 roku. Są też projekty Biby- ubrania, kosmetyki, memorabilia z tamtych czasów. Jest też kolekcja, którą zaprojektowałam dla Top Shopu i dla George (Asda), są także moje projekty współpracy z Grahamem i Brownem oraz Habitatem. Oczywiście także moje projkety wnętrz. Po trochu wszystkiego. Martin Pel- kurator wystawy, wykonał fantastyczną robotę.
What are you working on now?/ Nad czym teraz pracujesz?
I am working on collections for George, which is every six weeks. Later this year, I am launching my own fashion tee shirt and accessories company on line. The products will feature my illustrations and print designs.
Black Springs press just published my book Seamless from Biba, which I designed. It’s a collection of my print designs, fashion illustration, costumes, fashion collections, interiors, Biba, etc.
I also continue to design wallpapers for Graham and Brown, fireplaces for Chesney’s and a cushion collection for Homesense.
Barbara Hulanicki for George |
Pracuję nad kolekcją dla George, która wychodzi co sześć tygodni. W tym roku otwieram sklep on- line z nową linią t-shirtów i akcesoriów, które będą miały nadruk z moimi ilustracjami.
Właśnie została opublikowana moja książka „Seamless from Biba” przez Black Springs Press. To kolekcja moich nadruków, ilustracji mody, kostiumów, ubrań i wnętrz, Biby itd.
Także kontunuuję prace nad projektami tapet dla Grahama and Browna, kominków dla Chesney’s i poduszek dla Homesense.
Have you got still any dreams to fulfil?/ Czy wciąż masz jakieś marzenia do spełnienia?
Yes, a lot but they are secret, if you speak about you dreams they never come true.
Tak, mnóstwo ale niech pozostaną sekretem. Jeśli mówisz głośno o swoich marzeniach, one nigdy się nie spełniają.
Rozmawiała: Gosia Szwed
Zdjęcia: archiwum artystki, internet
*“Political dress”- film polski,zrealizowany przez Judytę Fibiger i Ewę Olbrychską w 2011 roku, w ramach projektu „I, Culture”-zagranicznego programu polskiej prezydencji.
Moda jest wypowiedzią. Moda opisuje rzeczywistość niezależnie od czasów. Reaguje na nią. W czasach realnego socjalizmu w Polsce wygląd był manifestacją poglądów i często wyrazem sprzeciwu wobec totalitarnego systemu. Zdobywanie ubrań było niemalże karkołomnym wysiłkiem zarówno dla tych, którzy pragnęli być eleganccy jak i dla tych, którzy chcieli w jakikolwiek sposób wyróżnić się z PRL-wskiej szarości. Dla wielu z nich wiązało się to z poważnymi konsekwencjami. Jedna z głównych postaci filmu Barbara Hoff chcąc walczyć z systemem i narzuconym przez niego wyglądem Polaków stworzyła jedną z pierwszych na świecie masowych kolekcji firmowanych nazwiskiem projektanta. Inna Polka, Barbara Hulanicki dokonuje rewolucji w modzie otwierając w Londynie słynny sklep Biba. Dzięki niej młode pokolenie Anglików lat 60. odkrywa, że można wyglądać inaczej. Czym jest moda czasów niewoli? Czy za pomocą wyglądu można manifestować wolność? Czy o naszej tożsamości świadczy to, jak wyglądamy?
W filmie wystąpili także: Barbara Hoff, Janusz Głowacki, Andrzej Wajda, Ania Kuczyńska, Mirosław Pęczak, Tomek Lipiński, Kora, Wilhelm Sasnal, Mariusz Treliński, Barbara Hulanicki, Wojciech Plewiński, Jerzy Turbasa, Tadeusz Rolke, Monika Dzienisiewicz, Magdalena Żółczyńska, Tomasz Starzewski i Krzysztof Strużyna. ( źródło: www.filmpolski.pl)
W filmie wystąpili także: Barbara Hoff, Janusz Głowacki, Andrzej Wajda, Ania Kuczyńska, Mirosław Pęczak, Tomek Lipiński, Kora, Wilhelm Sasnal, Mariusz Treliński, Barbara Hulanicki, Wojciech Plewiński, Jerzy Turbasa, Tadeusz Rolke, Monika Dzienisiewicz, Magdalena Żółczyńska, Tomasz Starzewski i Krzysztof Strużyna. ( źródło: www.filmpolski.pl)
O Barbarze Hulanicki czytaj także w Lejdiz- 14 maj 2012
http://www.lejdizmagazine.com/2012/05/barbara-hulanicki-ikona-stylu-polka.html