Rola kobiety w Islamie

Zanim poddamy coś naszej surowej ocenie, warto poświęcić trochę czasu na poznanie zagadnienia. Poznanie na własną rękę! To, co prezentują nam media na temat islamu, często błędnie kształtuje nasz światopogląd. O wyznawcach tej religii pisze się i mówi głównie przy okazji morderstw honorowych i zamachów, całkowitym milczeniem pomijając jednocześnie codzienne życie i obyczaje prawowiernych muzułmanów. Nic dziwnego zatem, iż wyznawca islamu jawi nam się jako brodaty terrorysta, kamienujący swoją żonę… względnie przetrzymujący ją w haremie. Warto więc poświęcić swój cenny czas na poznanie islamu u samych źródeł. Najlepszym źródłem ku temu będzie oczywiście Koran – święta księga muzułmanów.

Ważna dla zrozumienia islamu jest świadomość, że to, co można zaobserwować w świecie muzułmańskim, nie wynika jedynie z konkretnych nauk Proroka. Zachowania wyznawców islamu, głównie te budzące oburzenie całego świata (jak np. ukamienowanie żony za cudzołóstwo), wynikają z przedmuzułmańskich zwyczajów plemiennych danej społeczności, która przyjęła islam. Nie wszystkie zwyczaje muzułmańskie mają swoje źródło w Koranie. Przykładowo, na Bliskim Wschodzie nie tylko muzułmanki, ale również żydówki i chrześcijanki zasłaniały swoje głowy hidżabem. Noszenie zasłony nie jest wspomniane w Koranie. Nie było też praktykowane przez kobiety z otoczenia Proroka. Za to chrześcijańska Maryja na wszystkich obrazach występuje z zasłoniętymi włosami. Chustę w islamie przyjęto naśladując wzory perskie i bizantyjskie.

Arabowie mają zupełnie inną mentalność niż Europejczycy. Żyjąc w gorącym klimacie, wcześniej dojrzewają fizycznie, są bardziej emocjonalni. Mają silne poczucie honoru. Jednym z jego elementów jest strzeżenie czystości swoich kobiet. W czasach przedislamskich kobieta była własnością mężczyzny, była częścią jego majątku, musiała ślepo słuchać swojego ojca, brata czy męża. Nie posiadała prawa dziedziczenia, ani nie dokonywała samodzielnie wyboru męża. Koran znacznie poprawił pozycję kobiety pod wieloma względami. Wprowadził zakaz zabijania noworodków płci żeńskiej, religijne równouprawnienie mężczyzny i kobiety, prawo kobiet do posiadania, a także ustalił warunki w kwestii wielożeństwa oraz rozwodu, który jest w islamie dozwolony, ale naganny.

Osoba, która sądzi, że w społeczeństwie muzułmańskim kobiety zawsze były i są słabe, poniewierane i uciskane, po prostu nie zna wewnętrznego funkcjonowania muzułmańskiej rodziny. Islam dał kobietom pełną niezależność gospodarczą nawet od ich mężów. Przez wieki wiele kobiet zajmowało się handlem, prowadząc działalność kupiecką, jak pierwsza w historii islamu bizneswoman – żona Proroka Khadidża.

Koran w żaden sposób nie ogranicza udziału kobiet w życiu politycznym. Dla przykładu, w Republice Iranu, wiceprezydentem jest kobieta. Kobiety na wysokich stanowiskach oraz w parlamencie to zwyczajne tam zjawisko.

Koran nakazuje, aby mężczyzna i kobieta ubierali się skromnie i nie pokazywali swoich ciał. Według nauczania Proroka, skromność to bardzo istotna cecha islamu. Wymóg ten zapoczątkował pojawienie się różnych typów ubioru w różnych zakątkach świata. Wiele kobiet dobrowolnie decyduje się na noszenie hidżabu/nikabu/burki, uznając to za znak swojej samoindetyfikacji i ochrony. Jednak w Turcji, która jest krajem częściowo Europejskim, kobiety nie mają prawa do noszenia chustek w miejscach publicznych. Zakaz ten oznacza całkowite zlekceważenie prawa kobiety do wolnego wyboru, w kwestii tak istotnej dla zachodnich feministek.

Kobiety biorą udział w modlitwach, jednak nie mogą przebywać w jednym pomieszczeniu wraz z mężczyznami. Mężczyźni stoją z przodu meczetu, kobiety za nimi. Powodem nie jest chęć upodlenia kobiety lecz skromność, skupienie w modlitwie i wyeliminowanie wszelkich czynników rozpraszających. Mąż powinien być informowany o każdej chęci opuszczenia domu przez kobietę. Wynika to po prostu z szacunku, jakim winna darzyć go współmałżonka. Mężczyzna – jako opiekun całej rodziny – decyduje również o podjęciu pracy zawodowej przez żonę czy córkę. Jednocześnie Arab, który ma mądrą i inteligentną żonę czy córkę , która potrafi się dołożyć do budżetu rodzinnego, z pewnością to doceni.

Kobiety mają prawo do spotykania się z gośćmi, ale nie z obcymi mężczyznami. Podczas ceremonii weselnych w Maroku kobiety i mężczyźni bawią się zwykle w oddzielnych pomieszczeniach, choć tradycja ta powoli wymiera.

Koran zapewnił kobiecie również prawo do spadku. Wdowa dziedziczy mniejszą część niż synowie, gdyż mężczyzna ponosi koszty utrzymania rodziny. Kobieta może zrobić ze swoim majątkiem, co zechce, a jednocześnie ma zapewnione utrzymanie w domu męża czy syna.

Aby zeznanie kobiety w sądzie zostało uznane za prawdziwe, w tej samej sprawie ten sam pogląd muszą zaprezentować przynajmniej dwie kobiety. Związane to jest z emocjonalnością kobiet i mniejszą wiarygodnością niż mężczyźni. Prawo to, choć wynikające z Koranu, nie jest obecnie zbyt rygorystycznie przestrzegane. Można je uznać za zniesione przez późniejsze nauczanie Proroka.

Koran podkreśla, że kobieta jest pełnoprawnym człowiekiem. Jednocześnie wskazuje różne role jakie pełnią kobieta i mężczyzna. Kobieta jest stworzona przez naturę do rodzenia dzieci, opiekowaniem się dziećmi, dbania o ich edukację. Ponieważ kobieta jest istotą słabszą i nie jest w stanie siebie obronić, islam zabrania bicia niewiast oraz surowo przed tym przestrzega. Pomimo tego zakazu, Prorok jedynie w wąskim zakresie zezwolił na bicie kobiet, a mianowicie w szczególnym przypadku, jakim jest niczym nieuzasadnione nieposłuszeństwo żony wobec męża. Allah wyjaśnia w jaki sposób należy „ukarać” nieposłuszną żonę. Pierwszy etap to rada, napomnienie i przypomnienie o obowiązkach żony wobec męża. Kolejną fazą jest zaprzestanie kontaktów seksualnych i rozmów z kobietą. Ostatnim etapem jest lekkie uderzenie  nieposłusznej żony tak, aby nie zranić jej i nie pozostawić na jej ciele śladu. Islam ustanowił pewne warunki postępowania z nieposłuszną żoną po to, aby uderzenie nie przerodziło się w znęcanie, ucisk i dyktaturę męża.