“Bo słaby człowiek nigdy nie wybaczy. To atrybutem mocnego jest wybaczanie innym”
Niech słowa Mahatmy Gandhiego staną się inspiracją na te święta, piękny czas spędzony z rodziną, przyjaciółmi, niech będą radosnym okresem wybaczania.
Święta to wyjątkowy okres z wielu względów. To okres, w którym kultywujemy wspaniałe tradycje i obyczaje, oraz kiedy zasiadamy wspólnie z rodziną do wigilijnego stołu, dzielimy się opłatkiem i składamy życzenia płynące z głębi serca. Przywykliśmy także mówić, iż święta to czas, kiedy pomimo wszystko winniśmy wybaczyć innym. W teorii brzmieć może to banalnie, w praktyce natomiast być bardzo skomplikowane, pomimo fakty, iż wybaczenie innym nic nie kosztuje.
Badania przeprowadzone na uniwersytecie Adelaide, na wydziale psychologii wskazują, iż mamy tendencję do mylenia znaczenia słowa „wybaczenie” ze słowami takimi jak: „darowanie winy”; „pozwolenie innej osobie wywinąć się z danej sytuacji, bez poniesienia konsekwencji” lub też „danie innej osobie powodu do wymówki i wzięcia odpowiedzialności za daną sytuację, bądź zachowanie”(Strelan, Peter Gerhard; McKee, Ian Robert; Calic, Dragana; Cook, Lauren Jennette; Shaw, Lisa Jospehine; For whom do we forgive? A functional analysis of forgiveness Personal Relationships, 2013; 20(1):124-139)
Według doktora Strelana, wybaczenie ma inny wymiar. To zastąpienie negatywnych emocji, uczuć oraz zachowania wobec innej osoby, która nas skrzywdziła, pozytywnymi. Proces ten jest długotrwały i rzadko zdarza się, że następuje on w mgnieniu oka. W rzeczy samej powinien być on procesem trwającym wystarczającą ilość czasu, w którym mamy szansę przygotować się do przebaczenie, procesem, w którym sami wewnętrznie dochodzimy do decyzji, że wybaczenie przyniesie wiele korzyści dla naszego samopoczucia oraz poprawy relacji z innymi.
Wybaczenie to nie akt zapomnienia tego, co przydarzyło się w przeszłości, ale czas na refleksję, na wyciagnięcie wniosków, to moment, w którym możemy zdać sobie sprawę jak łatwo skrzywdzić drugą osobę, bez intencji zrobienia tego. Podjęcie decyzji i wybaczenie to także punkt, w którym z niewolnika przeszłości, stajemy się osobą ukierunkowaną na przyszłość, na lepsze wyniki i jakość życia.
Wybaczenie to akt siły, męstwa oraz odwagi.
Według doktora Strelana, istnieje wiele strategii oraz taktyk, które wykorzystać możemy by wybaczyć innym. Oto niektóre z nich:
· Pomyśl, czy osoba, która w dany sposób Cię skrzywdziła, podjęła czynności w kierunku wyrażenia przeprosin pod twoim adresem.
Jeżeli otrzymałeś takie sygnały, to bez wątpienia znak, iż osoba ta troszczy się o Ciebie i relacje, jakie między Wami istnieją, oraz czuje się odpowiedzialna za sytuacje jaka miała miejsce. Wybaczenie sprawi, że staniesz się osoba silniejszą.
· Co naprawdę się wydarzyło?
Jeżeli osoba, która skrzywdziła Cię nie podejmuje żadnych czynności w kierunku przeprosin, należy przeanalizować, co tak naprawdę wydarzyło się między wami, jako że większość konfliktów, które to powodują poczucie pokrzywdzenia spowodowane są brakiem efektywnej komunikacji. Doskonale wiemy, że każdy z nas jest inny, posiada inne wartości oraz cele, ambicje a także styl komunikacji. Każdy z nas też napotyka inne trudności i konflikty na porządku dziennym. Może osoba, która skrzywdziła Cię, wcale nie posiadała takich intencji, lecz po prostu na dana chwilę posiadała wiele wyzwań i problemów (co nie daje jej oczywiście prawa do nieodpowiedniego zachowania). Lecz jeśli to jest prawda, czy ma sens odczuwanie negatywnych uczuć i demonstrowanie negatywnego zachowania, i języka, a tym samym krzywdzenie samego siebie, jeśli osoba ta, zupełnie nie była świadoma swojego efektu, zupełnie nie dążyła do skrzywdzenia?
Negatywne myśli są szkodliwe, nie tylko powodują one, że skupiamy uwagę na problemie (poczucie pokrzywdzenia), lecz w organizmie produkowana jest substancja chemiczna zwana kortyzolem- hormon stresu. Zkumulowany w orgaźmie prowadzi do poczucia smutku i depresji.
Strategią na przyszłość jest rozwijanie umiejętności efektywnego słuchania, a także efektywnej komunikacji, a co więcej- bycie osobą empatyczną i taką, która jest w stanie spojrzeć na dany problem bądź wyzwanie z perspektywy innej osoby.
Efektywna komunikacja sprawi, że każdy z partnerów rozmowy wyrazi swoje opinie i odczucia a także cele, a co za tym idzie, żadna ze stron nie odczuje pokrzywdzenia, gdyż będzie mieć poczucie zrozumienia i wysłuchania przez drugą osobę.
· Pamiętać należy by z poszanowaniem traktować innych w celu uniknięcia krzywdzenia bez takiej też intencji.
Korzyści płynących z wybaczenia innym jest wiele, poczynając od obniżenia poziomu stresu, który spowodowany jest negatywnymi emocjami i zachowaniem. Kolejne badanie sugeruje, iż nie wybaczając innym i wybierając świadomie odczuwanie negatywnych emocji w kierunku tych osób i sytuacji z przeszłości, ma negatywny wpływ na ciśnienie krwi oraz pracę serca (Forgiveness, physiological reactivity and health: The role of anger: Kathleen A. Lawler-Row: Johan C. Karremans; Cynthia Scott; Meirav Edlis-Matityahou; Laura Edwards). Zatem dzięki wybaczeniu innym, możemy stać się osobą fizycznie zdrowszą nie narażającą serca i układu krążenia na dodatkowe obciążenie. Inne korzyści to wydłużone życie przepełnione radośniejszymi chwilami oraz satysfakcjonujące relacje z innymi oraz wspaniały czas spędzony z bliskimi i przyjaciółmi.
Tekst: Krystyna Litwa